Typowe i nietypowe zaburzenia odżywiania

Leczenie to czysta walka. Tak trudno się nam powstrzymać od samooszustwa, bo lubimy siebie oszukiwać.

Nieustannie przeglądamy się w lustrze, w twarzach innych, we własnej pamięci, w zasobach naszej wyobraźni, słowach, zachowaniach innych osób. Lista skrzywień i deformacji w percepcji jest spora. Jeszcze gorzej jest z trafnym postrzeganiem siebie. Staramy się szybko skracać kontakt, kiedy nie możemy uniknąć informacji niekorzystnej, np. kiedy oglądamy własne zdjęcia i widzimy kogoś, kto odbiega od naszych wyobrażeń, takie zdjęcia natychmiast odkładamy. Posiadamy dużo możliwości interpretacji wiadomości i sytuacji (jeżeli już kontaktu nie możemy uniknąć), żeby wyszło na nasze. A prawie wszystko można wyinterpretować zarówno na swoją korzyść, jak i niekorzyść: wady, zalety, słabości, mocne strony.

Krótko i na temat:

• "K...wa jesteś, nigdy nie dam ci jeść." - tak mówi pacjentka do swojej chorej „części”, której nienawidzi, którą chciałaby zabić, a która dominuje
• "Boję się wszystkiego co mnie napełnia."
• "Boję się, że obiad stanie mi w przełyku."
• "Nie radzę sobie. Poddaje się." - jakby mówiła do wroga
• "Kiedy coś zjem, będę wyglądać jakbym była w ciąży."

Nienawiść, destrukcja, a z drugiej strony lęk.

Rodzina

Jedzenie

Ciało

Inne rodzaje zaburzeń odżywiania

Pozostałe zaburzenia odżywiania polegają na przymusowym podporządkowywaniu własnego myślenia i działania, pewnej określonej idei. Jedzenie staje się centralną pozycją w życiu, które koncentruje się wokół wagi, sposobu odżywiania i kształtu ciała. Kiedy jest pasją lub przejawem samodyscypliny, nie stanowi zagrożenia. Problem się pojawia, gdy wymyka się spod kontroli, staje się centralnym punktem życia. Gdy ma konsekwencje dla umysłu i zdrowia.

Objawy towarzyszące ortoreksji:

• wydłużone w czasie zakupy z powodu analizowania etykiet,
• kupowanie dużej liczby czasopism o zdrowiu,
• precyzyjne planowanie posiłków - ich wielkości, godzin spożywania, dostarczanych przez nie wartości odżywczych,
• jedzenie z poczucia obowiązku,
• unikanie jedzenia poza domem z innymi ludźmi,
• prowadzenie życia podporządkowanego: planowanie, przygotowanie, spożywanie.

Kryteria rozpoznania bigoreksji:

• nadmiar koncentracji na swoim wyglądzie,
• ocenianie w lustrze,
• stosowanie suplementów, diety, hormonów, sterydów anabolicznych.

Typowe oznaki brideoreksji:

• chęć szybkiego schudnięcia o ponad 10 kg,
• stosowanie głodówek,
• przyjmowanie samych płynów,
• palenie papierosów,
• prowokowanie wymiotów.

Charakterystyczne cechy nigoreksji:

• uzależnienie od siłowni i fitness,
• najistotniejszy aspekt w życiu to bycie szczupłym i umięśnionym.

Symptomy związane z permareksją:

• stosowanie diet i jadłospisów,
• szczegółowe zajmowanie się tabelami kalorycznymi,
• rygorystyczne przestrzeganie diet,
• celem nie jest redukcja masy ciała, a samo stosowanie reżimu.

W czym pomoże terapia?

• w wyrażaniu uczuć,
• w realizowaniu potrzeby bycia kochanym i cenionym za inne cechy niż wygląd,
• w odczytywaniu sygnałów wysyłanych przez własny organizm: odczuciu głodu lub sytości.

W terapii pacjenci zaczynają dostrzegać, że objadanie się lub odmawianie pokarmu wiąże się z różnymi przeżyciami, a nie z realną potrzebą zaspokojenia głodu. Ulgę przynosi już samo zrozumienie mechanizmu zaburzeń. Uczą się oddzielać realne sytuacje od dawnych przeżyć, żeby to, co było w przeszłości, nadal nie wpływało na ich sposób tworzenia więzi, budowania relacji:

• nie muszą już ukrywać choroby pod maską że "świetnie sobie radzą",
• trenują rozpoznawanie "dzwonków alarmowych" (np. chęć objedzenia się),
• odzyskują poczucie kontroli nad swoim życiem, co jest niezwykle ważne.

Co konkretnie pacjent omówi z terapeutą? Co pomoże?

• omówienie zwyczajów żywieniowych,
• rozszerzenie menu,
• stopniowe włączanie do diety tzw. produktów zakazanych, czyli takich, których według niego samego, nie może jeść,
• jedzenie w towarzystwie,
• zmniejszenie częstotliwości mierzenia się, ważenia,
• prowadzenie dzienniczka objawów i emocji, w którym pacjent zapisuje myśli, emocje związane z jedzeniem i nie tylko.

Istotne jest zadanie sobie pytania: co JA czuję? - nie MY, bo MY to nie jest o NAS tylko o GRUPIE. Ważne jest codzienne zapisywanie spożywanych posiłków. Pomaga to zobaczyć co naprawdę dana osoba robi, je, a co tylko jej się wydaje.

oszukiwałam samą siebie, mówiąc, że dziś jadłam chleb - faktycznie tylko raz ugryzłam kromkę...

Kim jest dla pacjenta terapeuta?

Dziecko w trudnych chwilach, tworzy reprezentacje matki. Kochającej matki. To pozwala na ukojenie. Tak pacjent przywołuje więź z terapeutą, która staje się dla niego bazą, do której może się odwołać w momentach zachwiania.

Wyzdrowienie raczej jest wynikiem stłumienia negocjacji, niż pogodzenia się z własnym ciałem.

Zaburzenia odżywiania - to zaburzenia psychiczne, które nieleczone prowadzą do śmierci. Rządzą się takimi samymi mechanizmami jak każde uzależnienie, każdy nałóg. Najważniejsze z najważniejszych to - wśród barwnych objawów choroby - nie pominąć wyjątkowości i osobowości każdego pacjenta indywidualnie. Zobaczyć człowieka, a nie przyklejoną etykietkę. Nikt nie wybiera choroby, nie zasłużył na nią, nie zachorował na złość. Ani choroba, ani zdrowienie nie wyznaczają wartości drugiego człowieka.

zaburzenia odżywiania, problemy z jedzeniem, anoreksja, bulimia

przejdź do listy artykułów